چکیده
مطالعهی حاضر به بررسی نقشهای متعادل کنندگی احتمالی شخصیت در ارتباط میان ترس از شادی و تجربهی شادی پرداخته است، شادی در این مطالعه تکرار تاثیرپذیریهای مثبت و منفی تعریف شده است. پاسخ دهندگان معیارهای تاثیرپذیری، ترس از شادی، و تست پنج عاملی شخصیتی را تکمیل کردند. نتایج نشان دهندهی تاثیرات تعادلی قابل توجه شخصیت هستند، اما الگوی تاثیرات مثبت و منفی متفاوت بود. با اینکه سطوح بالاتری از سازگاری و روانرنجوری سبب تشدید تاثیر ترس از شادی بر تاثیر مثبت میشوند، سطوح بالاتر برونگرایی، وظیفهشناسی و باز اندیشی برای تجارب این اثر را تضعیف میکنند. از سوی دیگر، به استثناء سطوح بالاتر برونگرایی که تاثیر ترس از شادی را بر تاثیر منفی تضعیف میکند، ترس از شادی و تاثیر منفی ارتباط مثبتی با تمام سطوح ابعاد شخصیتی دارند. این یافتهها نشان دهندهی نیاز به گنجاندن شخصیت در ابعاد مختلف مطالعه و تفاسیر نظری اعمال ترس از شادی است.
مقدمه
یافتهها نشان دادهاند که شادی ارتباط مثبتی با چندین نتیجهی مطلوب مانند موفقیت، زندگی طولانی، آرامش، آزادی، پیشرفت اقتصادی، و رفتارهای اجتماعی در میان دیگران دارد. در نتیجه، مردم به دنبال کردن شادی در هر مکان و هر زمان تشویق میشوند. با اینحال ظهور شواهد متعدد نشان میدهد که دنبال کردن شادی میتواند به همین اندازه مخرب نیز باشد. بعنوان یک نتیجه، مردم تحت شرایطی که فکر میکنند دنبال کردن شادی میتواند منجر به بروز نتایج ناگوار شود، از این پیگیری دوری میکنند. این پدیده امروزه ترس از شادی نامیده شده و تا حد زیادی به فرهنگ نسبت داده میشود. هرچند تاثیر فرهنگ بر شادی بخوبی مورد مطالعه قرار گرفته است، اما مطالعات دیگر نشان میدهند که شخصیت بطور قابل ملاحظهای میتواند مستقیم یا غیرمستقیم بر تغییرات شادی تاثیر بگذارد. از اینرو، هدف ما در این مطالعه بررسی این احتمال است که شخصیت ارتباط میان ترس از شادی و تجربهی شادی را متعادل میکند. برای این منظور، ما در ابتدا به بررسی مفهوم ترس از شادی مخصوصا بدلیل جدید بود این مفهوم پرداختیم. در مرحلهی بعدی شادی را بمعنای مورد استفاده در این مقاله تعریف کردیم. سپس در این مورد بحث کردیم که چگونه ابعاد شخصیتی مختلف (بر مبنای مدل پنج عاملی شخصیت) ارتباط میان ترس از شادی و تجربهی شادی را متعادل میکنند.
ترس از شادی
ترس از شادی نشان دهندهی این ایده است که “شادی همیشه خوب نیست”. این عبارت شامل “یک باور عمومی در مورد میزانی است که دنبال کردن یا اجتناب کردن از شادی برای یک نفر یا یک جمعه منطقی بنظر برسد، با دلایل مختلفی که برای اجتناب روابط فردی مختلف از شادی در قدرت این اعتقاد نقش دارند”. این عبارت با این ایده مرتبط است که درجات اشتباه شادی، زمان غلط برای شادی، راههای غلط برای دنبال کردن شادی، و انواع غلط شادی، و چیزهای بد به احتمال زیاد زمانی برای یک فرد یا اطرافیانش رخ میدهد که شادی از طریق این راههای غلط دنبال شود. در حال حاضر شواهدی تجربی در حمایت از این پدیده وجود دارند. بعنوان مثال، ارزش بالا دادن به شادی ارتباط عکسی با شادی در موارد شاد دارد، و در نشانههای افسردگی و اختلالات دو قطبی مشاهده میشود. بنظر میرسد استفادهی مکرر از کلمات دارای احساس مثبت که معمولا میتوانند بعنوان نشانهای از عملکرد مثبت در نظر گرفته شوند، ارتباط مثبتی با تعمق فرد در مورد مرگش و افزایش شدت مرگ و میر داشته باشد.
علاوه بر این شواهد تجربی، بنظر میرسد که ترس از شادی تحت پوششهای مختلفی در تمامی فرهنگها وجود داشته باشد. بعنوان مثال، عبارت بیانی برای تاثیر مثبت مرتبط با پیروزی در میان بومیان شرق نیجریه معتدل است، مخصوصا زمانی که مشمول تمام بومیان این کشور میشود. آنها معتقدند که جشنهای پرشکوه کسانی را که شکست خوردهاند یا فرصتی برای رقابت نداشتهاند تضعیف میکند. برای این بومیان، چنین اقداماتی نشان دهندهی “فقدان توجه به دیگران” است. از اینرو، افرادی که این قانون را نقض کنند، بعنوان “شرور” نامیده شده و مورد انزجار اجتماعی قرار خواهند گرفت. در نتیجه، بیان شادی تحت چنین شرایطی غالبا متعادل است. هدف ما در اینجا بررسی این احتمال است که شرایط شخصیتی تا چه حدی میتواند بر تجربهی شادی افراد تاثیر بگذارد.
تعریف شادی
محققان غالبا میان دو نوع متمایز اما مرتبط شادی تمایز قائلند. از یک سو شادی هدونیک[1] است که معمولا بر اساس احساسات مکرر تاثیرات مثبت و منفی تعریف میشود. از سوی دیگر شادی یودیمانیک[2] است که شامل رشتههای متنوعی از دیدگاهها در خصوص پیشرفت فردی و رشد مانند خودشکوفایی، رسیدن به هدف، و تحقق ارزشها است. در اینجا ما شادی را بر اساس رویکرد هدونیک تعریف میکنیم. محققان (شامل محققان یودیمانیک) نیرومندی اثر را بعنوان شاخص شادی در نظر میگیرند. بعنوان مثال، ریبلی استدلال میکند که شادی یودیمانیک میتواند به تجربهی شادی هدونیک منجر شود و تجربهی شادی هدونیک دارای ظرفیت ایجاد پیگیری بیشتر بعد یودیمانیک مربوطه است. همچنین این ایده که ترس از شادی بطرز قدرتمندی ریشه در فرهنگ دارد با این واقعیت جفت شده است که تجارب موثر ریشهدار در فرهنگ تاثیراتی میگذارند که ارتباط زیادی با بحث ما دارد. بنابراین انتظار داشتن وجود یک ارتباط مشخص میان ترس از شادی و تاثیرپذیری منطقی بنظر میرسد.
ترس از شادی، شخصیت و تجربهی شادی
ارتباط میان شادی و شخصیت را میتوان از طریق دو مسیر دنبال کرد. اول، برخی از ابعاد شخصیتی همپوشانی مفهومی با شادی دارند. دوم، شخصیت ریشه در ارتباط میان متغیرهای دیگر و شادی دارد. با اینکه ما از هر دو خط ارتباطی استفاده کردهایم، اما تمرکز اصلی ما بر ارتباط دوم است. ما ساختار پنج عاملی شخصیت را استفاده کردیم که بصورت گسترده در حوزهی شادی مورد استفاده قرار میگیرد. سپس ما به بررسی نحوهی متعادل سازی ارتباط میان ترس از شادی و تجربهی شادی توسط هر یک از پنج بعد شخصیت خواهیم پرداخت.
برونگرایی
برونگرایی نشان دهندهی تمایلات پر انرژی بودن، فعال بودن و مشتاق است. برونگرایی دو جنبهی بین فردی و خلق و خویی دارد. جنبهی بین فردی شامل اجتماعی شدن و خونگرمی است، در حالیکه جنبهی خلق و خویی شامل تمایل به احساسات مداوم مثبت است. افرادی که امتیاز بالایی در برونگرایی دریافت میکنند، غالبا شاد هستند، به سمت هیجان کشیده میشوند، روابط بین فردی را تحسین میکنند و جستجوکنندگان هیجان هستند، درحالیکه افراد دارای امتیاز پایین تمایل به گوشهگیری، سکوت و استقلال دارند. از موارد مذکور میتوان برداشت کرد که عناصر برونگرایی در تضاد با اصول اولیهی ترس از شادی مانند تمایل به ایجاد محیطهای دوست داشتنی هستند. بنابراین بنظر میرسد که برونگرایان ذاتا به دوری از موانع بیرونی شادی مجهز شدهاند. از اینرو، ما فرض کردیم که سطوح بالاتر برونگرایی سبب کاهش تاثیر ترس از شادی بر تجربهی شادی خواهد شد (H1).
سازگاری یا تطابقپذیری
سازگاری نشان دهندهی تمایل به تطابق، نوع دوستی و حمایت است. سازگاری گاها بعنوان جنبهی انسانی شخصیت نیز توصیف میشود. افرادی که امتیاز بالایی از این صفت دریافت میکنند، به سمت موسسات خیریه و دلایل خوب کشیده میشوند. از اینرو آنها در معرض دوست داشتن شادی مرتبط با چنین اقدامات اجتماعی قرار دارند. با اینحال با توجه به عناصر اصلی این صفت و این پیشنهاد که ترس از شادی به لحاظ فرهنگی مورد نیاز است، سطوح بالاتر سازگاری احتمالا تاثیر ترس از شادی را شدت میبخشند. انتظار میرود تمایل افراد سازگار به احترام به قانون و همخوانی با هنجارهای گروه و همچنین حفظ انسجام گروهی که ریشه در چنین ترسهایی از شادی (بعنوان یک هنجار فرهنگی) دارند، رشد یابد. از اینرو ما فرض کردیم که سطوح بالاتر سازگاری سبب افزایش تاثیر ترس از شادی بر تجربهی شادی خواهد شد (H2).
روان رنجوری
روان رنجوری به ارزیابی ثبات تجربهی احساسات منفی میپردازد. سطوح بالاتر این بعد نشان دهندهی بیثباتی قابل توجه خلق و خو، تاثیر و احساس است. افراد دارای این صفت معمولا مضطرب، افسرده، احساساتی و متخاصم هستند. آنها سطوح بالایی از ترس، نگرانی همیشگی، و بداخلاقی را نشان میدهند. روان رنجوری از نظر مفهومی و علمی به شادی ارتباط دارد. از نظر مفهومی، روان رنجوری ظرفیتهای پنهان مشابهی با تاثیرات منفی دارد. از نظر علمی، روان رنجوری اتخاذ استراتژیهای ناسازگارانهای را تشویق میکند که مانع از تجربهی شادی میشوند. بنابراین احتمال تشدید کاهش تاثیر ترس از شادی وجود دارد. از اینرو ما فرض کردیم که سطوح بالاتر روان رنجوری تاثیر ترس از شادی بر تجربهی شادی را افزایش خواهد داد (H3).
وظیفهشناسی
وظیفهشناسی نشان دهندهی تمایل به پیروی از دستورات، قوانین پس از تفکر کامل، و نمایش سطوح بالاتر کنترل خود مانند برآورده شدن خواستهها است. افراد وظیفهشناس تمایل به سازماندهی، اولویتبندی وظایف و پیوستن به برنامهها دارند. مشخص شده که وظیفهشناسی ارتباط مثبتی با شادی مخصوصا شادی ناشی از اقدامات اجتماعی دارد. با اینحال، ماهیت اجتماعی و هنجاری ترس از شادی که با ویژگی اصلی وظیفهشناسی مانند تمایل به انطباق با هنجارها، انطباق با دستورها، تبعیت از قوانین و خود کنترلی سازگار هستند، نشان میدهد که سطوح بالاتر وظیفهشناسی احتمالا تاثیر ترس از شادی را شدت میبخشند. بنابراین ما فرض کردیم که سطوح بالاتر وظیفه شناسی میتواند تاثیر ترس از شادی را بر تجربهی شادی شدت بخشد (H4)
استقبال از تجربه (آزاد اندیشی)
استقبال از تجربه نشان دهندهی تمایل به بررسی ایدههای جدید و ریسک پذیری است. افرادی که از تجربه استقبال میکنند، غالبا کنجکاو بوده و آمادهی پذیرش چالشها و رخدادهای جدید هستند. یک متا-آنالیز جدید نشان داده که این صفت ارتباط مثبتی با شادی دارد. ظاهرا ویژگیهای این صفت که در بالا ذکر شدهاند، مخالف ترس از شادی هستند. بعنوان مثال، تمایل به ریسکپذیری و بررسی ایدههای جدید با مفهوم ترس ناسازگار است و نشان میدهد احتمال کمی وجود دارد که شادی مردمی که از تجربه استقبال میکنند با ترس کاهش یابد. بنابراین ما فرض کردیم که سطوح بالاتر استقبال از تجربه سبب کاهش تاثیر ترس از شادی بر تجربهی شادی خواهد شد (H5).
روش
شرکت کنندگان
شرکت کنندگان 124 مرد (1/52%) و 114 زن (9/47%) دانشجوی کارشناسی بودند که در یک دورهی آموزشی در دانشگاه نیجریه شرکت کرده بودند. سن آنها بین 16 و 35 سال بود (17/22= M، 98/2=SD). اکثر شرکت کنندگان مسیحی (234=n، 3/98%) و از مردم ایگبو زبان نیجریه (219=n، 4/92%) بودند. 19 پاسخ دهندهی باقیمانده از سایر گروههای قومی کشور مانند هاوسا/فلوانی، یروبا و ایگالا آمده بودند.
ابزارها و روش
شادی: ما شادی را با هفت احساس مثبت (PA بمعنای احساس مثبت) و 8 احساس منفی (NA-احساس منفی) ارزیابی کردیم. بر اساس این پیشنهاد که شادی با تاثیراتی سازگار با فرهنگ شرکت کنندگان بهتر اندازهگیری میشود، ما تاثیراتی را بررسی کردیم که در یک جامعهی کمونیستی مجسم میشوند، زیرا نیجریه غالبا در دستهی فرهنگهای کمونیستی قرار میگیرد. PA با شادمانی، هیجان، اشتیاق، خشنودی، شادی، مهربانی، و خوش برخوردی (79/0= α) اندازهگیری شد، درحالیکه NA با پریشانحالی، شرمندگی، ترس، غم، احساس گناه، حزن، ناامیدی، و عصبانیت (76/0= α) اندازهگیری شد. پاسخ دهندگان با یک فرمت 7 امتیازی پاسخ دادند که هر یک از این احساسات را چقدر تجربه میکنند، از هیچگاه (1) تا همیشه (7).
شخصیت: شخصیت با فرم کوتاهی از پرسشنامهی پنج عاملی شخصیت اندازهگیری شد. مقیاس 10 آیتم بود. هر یک از پنج بعد شخصیتی با دو آیتم اندازهگیری شد. مقیاس پاسخ دهندگان را با یک عبارت راهنمایی میکرد، من خود را بعنوان یک ….. میبینم، که سپس با آیتمها انتخاب میشد (مثلا، برونگرا، مشتاق). شرکت کنندگان با نوشتن عدد نشان دهندهی پاسخ مورد نظرشان بر روی خط کوتاه جلوی هر آیتم به سوالات پاسخ میدادند. گزینهها از یک فرمت 7 حالتی انتخاب شده بودند، از کاملا مخالف (1) تا کاملا موافق (7).
ترس از شادی: ما ترس از شادی را با مقیاس جهانی ترس از شادی اندازهگیری کردیم. مقیاس پنج دلیل عمده ارائه میدهد که چرا مردم از شادی بیزار هستند (مثلا من تریجح میدهم بیش از حد شاد نباشم، زیرا شادی معمولا با غم و اندوه همراه است). پاسخ دهندگان سطح موافقتشان با هر آیتم را با یک فرمت 7 عاملی مشخص کردند، از شدیدا مخالف (1) تا شدیدا موافق (7). ما آلفای کرونباخ 72/0 را بدست آوردیم.
شرکت کنندگان پرسشنامه را بعنوان بخشی از فعالیت کلاسی پر کردند. آنها مطلع شدند که شرکت در این تحقیق اختیاری است. هیچکس انصراف نداد. هیچ پاداش مادی به شرکت کنندگان اهدا نشد.
تکنیک آماری
ما دادهها را با نسخهی 2 نرم افزار MODPROBE تجزیه و تحلیل کردیم. این نرمافزار تاثیرات مستقیم و متعادل شدهی متغیرهای کانونی و متعادل کننده را بر متغیر نتیجه بررسی میکند. ما تاثیرات تعاملی را در سه سطح از هر متعادل کننده – میانگین، + 1 انحراف معیار بالا و پایین میانگین بررسی کردیم. این سه سطح نشان دهندهی سطوح پایین، متوسط و بالای متعادل کنندگان است. آنالیز برای هر متعادل کننده (یعنی ابعاد شخصیتی) اجرا شد، درحالیکه ترس از شادی بعنوان متغیر کانونی ثابت ماند. برای هر آنالیز، پیش بینی کنندههای باقی مانده بعنوان کوواریانت وارد شد.
نتایج
آمار توصیفی و همبستگی
آمار توصیفی و همبستگی برای متغیرهای مطالعه در جدول 1 نشان داده شده است.
جدول 1. آمار توصیفی و ضرایب همبستگی برای متغیرهای مطالعه
متغیرها | میانگین (انحراف معیار) | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
1. جنسیت | – | – | – | ||||||||
2. سن | 17/22 (98/2) | *33/0- | |||||||||
3. برونگرایی | 16/5 (17/1) | 01/0- | *14/0 | – | |||||||
4. سازگاری | 95/2 (15/1) | 04/0- | 06/0- | *22/0- | – | ||||||
5. وظیفه شناسی | 44/4 (20/1) | 03/0- | *22/0 | *24/0 | 03/0- | – | |||||
6. روان رنجوری | 42/2 (22/1) | *15/0- | *13/0- | *33/0- | *17/0 | 06/- | – | ||||
7. استقبال از تجربه | 57/5 (19/1) | 10/0- | 12/0 | *21/0 | *22/0- | 02/0 | *36/0- | – | |||
8. تاثیرپذیری مثبت | 41/5 (87/0) | 10/0 | 08/0 | *41/0 | 05/0- | *22/0 | *35/0- | *31/0 | – | ||
9. تاثیرپذیری منفی | 80/2 (00/1) | 01/00 | *27/0- | *27/0- | *31/0 | *22/0- | *20/0 | *25/0- | *25/0- | – | |
10. ترس از شادی | 27/2 (21/1) | 6/0- | *22/0- | *22/0- | 05/0 | 01/0 | *19/0 | *20/0- | *26/0- | *31/0 | – |
تعداد = 238
شادی مثبت (تجربهی مکرر تاثیرات مثبت)
همراستا با فرض H1، ترس از شادی تاثیرات معنیداری بر تجربهی شادی مثبت تنها در سطوح پایین (11/0- = B (05/0 = SE)، 15. 2. 0- = t، 03/0=p، 95%، 22/0- = CI؛ 01/0-) و متوسط (11/0- = B (05/0 = SE)، 50. 2. 0- = t، 01/0=p، 95%، 20/0- = CI؛ 02/0-) برونگرایی مشاهده شد و نه در سطوح بالاتر (11/0- = B (06/0 = SE)، 76. 1. 0- = t، 08/0=p، 95%، 24/0- = CI؛ 01/0). بصورت مشابه، نتایج با فرضیهی H2 نیز سازگار بود، نتایج نشان داد که ترس از شادی سبب کاهش تاثیر مثبت در سطوح بالاتر (24/0- = B (07/0 = SE)، 37. 3. 0- = t، 00/0=p، 95%، 37/0- = CI؛ 11/0-) و متوسط (15/0- = B (05/0 = SE)، 34. 3. 0- = t، 00/0=p، 95%، 24/0- = CI؛ 06/0-) و نه در سطوح پایینتر (06/0- = B (06/0 = SE)، 99/0- = t، 32/0=p، 95%، 19/0- = CI؛ 06/0-) سازگاری خواهد شد. همچنین نتایج از فرضیهی H3 نیز پشتیبانی میکنند. ترس از شادی موفق به کاهش تاثیر مثبت در سطوح پایینتر (07/0- = B (05/0 = SE)،37/1 – = t، 17/0=p، 95%، 18/0- = CI؛ 03/0-) روان رنجوری نشد، اما در سطوح بالاتر (16/0- = B (06/0 = SE)، 77/2 – = t، 01/0=p، 95%، 28/0- = CI؛ 05/0-) و متوسط (12/0- = B (04/0 = SE)، 56/2- = t، 01/0=p، 95%، 21/0- = CI؛ 03/0-) این پدیده رخ نداد. از فرضیهی H5 نیز حمایت شد. ترس از شادی تنها قادر به تضعیف تجربه تاثیرات مثبت در سطوح پایینتر (15/0- = B (06/0 = SE)، 77/7- = t، 01/0=p، 95%، 26/0- = CI؛ 04/0-) و متوسط (10/0- = B (05/0 = SE)، 32/2- = t، 02/0=p، 95%، 19/0- = CI؛ 02/0-) و نه در سطوح بالاتر (05/0- = B (07/0 = SE)، 84/0- = t، 04/0=p، 95%، 18/0- = CI؛ 07/0) شد. با اینحال، نتایج فرض H4 را رد کردند. بجای اینکه سطوح بالاتر وظیفهشناسی تاثیر ترس از شادی را تشدید کنند، ترس از شادی بطرز معنیداری با تاثیر مثبت در سطوح پایینتر (15/0- = B (06/0 = SE)، 61/2- = t، 01/0=p، 95%، 27/0- = CI؛ 04/0-) و سطوح متوسط وظیفه شناسی (11/0- = B (04/0 = SE)، 48/2- = t، 00/0=p، 95%، 20/0- = CI؛ 02/0-) و نه در سطوح بالاتر (07/0- = B (06/0 = SE)، 10/1- = t، 027/0=p، 95%، 19/0- = CI؛ 05/0) در ارتباط بود. سایر ضرایب مرتبط با هر بعد شخصیت بعنوان یک کوواریانت در مدلهای مختلف در نظر گرفته شد و آزمونهای F در جدول 2 نمایش داده شدند.
جدول 2. ضرایب رگرسیون مرتبط با هر بعد شخصیتی در مدل تعاملی ابعاد دیگر برای تاثیرپذیری مثبت
برونگرایی | سازگاری | روان رنجوری | وظیفه شناسی | پذیرش تجربه | ||||||
B(SE) | t | B(SE) | t | B(SE) | t | B(SE) | t | B(SE) | t | |
سازگاری | (05/0) 05/0 | 12/1 | (05/0)06/0 | 54/0 | (05/0)06/ | 23/1 | (05/0)05/0 | 08/1 | (05/0)04/0 | 88/0 |
برونگرایی | (05/0) 22/0 | *44/4 | (05/0)22/0 | *20/2 | (05/0)22/0 | *62/4 | (05/0)22/0 | *50/4 | (05/0)21/0 | *40/4 |
باز اندیشی | (05/0) 08/0 | 73/1 | (05/0)10/0 | *03/2 | (05/0)08/0 | 23/1 | (05/0)08/0 | 79/1 | (050/0)07/0 | 52/1 |
وظیفهشناسی | (04/0) 09/0 | *07/2 | (04/0)10/0 | *20/2 | (04/0)09/0 | *99/1 | (04/0)08/0 | *94/1 | (04/0)09/0 | *16/2 |
روان رنجوری | (05/0)08/0- | 75/1- | (05/0)08/0- | 68/1- | (05/0)10/0- | *04/2- | (05/0)08/0- | 78/1- | (05/0)08/0- | 77/1- |
ترس از شادی | (05/0)11/0- | *50/2- | (04/0)12/0- | *68/2- | (04/0)12/0- | *65/2- | (04/0)11/0- | *48/2- | (05/0)10/0- | *32/2- |
بعد × FoH | (03/0)00/0 | 04/0 | (04/0)08/0- | *00/2- | (03/0)04/ | 28/1 | (03/0)03/0 | 04/1 | (03/0)04/0 | 22/1 |
24/0= R2، *17/10=F | 19/0=R2، *57/8=F | 25/0=R2، *48/10=F | 24/0=R2، *17/10=F | 25/0=R2، *45/10=F |
FoH = ترس از شادی، تعداد = 238؛
05/0>p *
شادی منفی (تجربهی مکرر تاثیرات منفی)
نتایج نشان دادند که سطوح بالاتر برونگرایی تاثیر ترس از شادی بر تاثیر منفی را مهار میکند (12/0 = B (07/0 = SE)، 62/1 = t، 11/0=p، 95%، 03/0- = CI؛ 26/0)، اما این نتیجه برای سطوح پایینتر (29/0 = B (06/0 = SE)، 82/4 = t، 00/0=p، 95%، 17/0 = CI؛ 41/0) و متوسط (21/0 = B (05/0 = SE)، 97/3 = t، 00/0=p، 95%، 10/0 = CI؛ 31/0) مشاهده نشد. یک الگوی متفاوت و جالب توجه برای ابعاد دیگر بدست آمد. نتایج نشان داد که ترس از شادی ارتباط مثبت و قابل ملاحظهای با تاثیر منفی در هر سه سطح از سازگاری، وظیفه شناسی، روان رنجوری و استقبال از تجربه دارد. ضرایب مرتبط با هر بعد شخصیتی بعنوان یک کوواریانت در مدلهای متفاوت و آزمونهای F در جدول 3 نمایش داده شدهاند.
جدول 3. ضرایب رگرسیون مرتبط با هر بعد شخصیتی در مدل تعاملی ابعاد دیگر برای تاثیرپذیری منفی
برونگرایی | سازگاری | روان رنجوری | وظیفه شناسی | پذیرش تجربه | ||||||
B(SE) | t | B(SE) | t | B(SE) | t | B(SE) | t | B(SE) | t | |
سازگاری | (05/0)23/0 | *39/4 | (05/0)22/0 | *10/4 | (05/0)23/0 | *39/4 | (05/0)22/0 | *24/4 | (05/0)22/0 | *15/4 |
برونگرایی | (06/0)06/0- | 10/1- | (06/0)08/0- | 44/1- | (06/0)07/0- | 25/1- | (06/0)08/0- | 43/1- | (06/0)08/0- | 42/1- |
باز اندیشی | (05/0)08/0- | 53/1- | (05/0)09/0- | 69/1- | (05/0)09/0- | 67/1- | (05/0)09/0- | 59/1- | (05/0)08/0- | 48/1- |
وظیفهشناسی | (05/0)16/0- | *13/3- | (05/0)16/0- | *13/3 | (05/0)16/0- | *23/3- | (05/0)15/0- | *92/2- | (05/0)15/0- | *07/3- |
روان رنجوری | (05/0)05/0- | 93/0- | (05/0)04/0- | 78/0- | (06/0)07/0- | 33/1- | (05/0)04/0- | 71/0- | (05/0)04/0- | 73/0- |
ترس از شادی | (05/0)21/0 | *97/3 | (05/0)23/0- | *44/4 | (05/0)21/0 | *22/4 | (05/0)22/0 | *31/4 | (05/0)22/0 | *26/4 |
بعد × FoH | (04/0)07/0- | *07/2- | (04/0)05/0 | 08/1 | (03/0)08/0 | *36/2 | (04/0)04/0- | 99/0- | (04/0)01/0- | 24/0- |
26/0=R2، *99/10=F | 25/0=R2، *40/10=F | 26/0=R2، *24/11=F | 25/0=R2، *37/10=F | 24/0=R2، *19/10=F |
FoH = ترس از شادی، تعداد = 238؛
05/0>p *
بحث
الگوی حاصل چندین نتیجهی جالب داشت. شخصیت تاثیرات متعادل کنندهی مشابهی برای دو بعد تاثیر اعمال نمیکند. در حالیکه سطوح بالاتر برونگرایی، استقبال از تجربه، و وظیفهشناسی سبب کاهش تاثیر ترس از شادی بر تاثیرات مثبت میشوند، سطوح بالاتر سازگاری و روان رنجوری تاثیر را تقویت میکنند. از سوی دیگر، بجز برونگرایی، ترس از شادی ارتباطی مثبت با تاثیر منفی در هر سه سطح از چهار بعد شخصیتی دیگر دارد. این تاثیر متفاوت نمیتواند بی ارتباط با هنجارهای فرهنگی برای تاثیرات مثبت و منفی باشد. در عین حال هنجارهای بیانی برای تاثیرات مثبت در فرهنگهای کمونیستی مانند نیجریه نیازمند تعادل برای جلوگیری از مجازات دیگران است که شاید توضیح دهد چرا غرور بار منفی در جوامع کمونیستی دارد، احساساتی مانند شرمندگی و احساس گناه تشویق میشوند و از نظر اجتماعی پذیرفته شده اند چون طرح کانونی کمونیسم را تجسم میکنند، که وابستگی متقابل، وابستگی اجتماعی، و انطباق با استانداردهای اجتماعی و فرهنگی است. با چنین معماری شناختی، مردم از بیان سمت مثبت شادی (تاثیر مثبت) و نه سمت منفی میترسند. بنابراین میتوان گفت که در فرهنگهای کمونیستی ترس از شادی یک مکانیسم فرهنگی برای تعادل تاثیر مثبت و نه تاثیر منفی است. از این رو شخصیت بعنوان یک پوستهی محافظ برای تاثیرات مثبت در برابر ترس از شادی و نه برای تاثیرات منفی بکار گرفته میشود.
با اینحال، بنظر میرسد برونگرایی بعنوان یک استثناء عمل میکند. تاثیر متعادل کنندگی برونگرایی در اثرات منفی و مثبت مشابه بود. سطوح بالاتر برونگرایی سبب کاهش تاثیر ترس از شادی بر تاثیرات مثبت و منفی میشدند. ماهیت ذاتی برونگرایی میتواند کلید این تاثیر مشابه باشد. برونگرایی خلق زمینههای دوستانه و وضعیتهایی را تحریک میکند که سبب شادی میشود و در عین حال مانع از وقوع احساسات منفی خواهد شد. با این وضعیت، برونگرایی نقشی دوگانه ایفا خواهد کرد. به این ترتیب، سطوح بالاتر برونگرایی نه تنها تاثیر ترس از شادی بر اثرات مثبت را تضعیف میکند، بلکه به همان اندازه سبب مهار تاثیر تقویت کنندهی ترس از شادی بر تاثیرات منفی نیز خواهد شد.
برخلاف این فرضیه که سطوح بالاتر وظیفهشناسی میتواند سبب تشدید تاثیر ترس از شادی بر تجربهی شادی گردد، سطوح بالایی این صفت یک تاثیر کاهشی نشان دادند. یک توضیح احتمالی برای این تاثیر در ظرفیت ترس از شادی در برابر عناصر وظیفهشناسی نهفته است. همانطور که قبلا گفته شد، ترس از شادی ظرفیتی منفی دارد که ظاهرا ریشه در احساس ترس دارد. هرچند وظیفه شناسی با انطباق و اطاعت از سنتها مرتبط است، که ارزشهایی برای تقویت روند ترس از شادی دارد، اما رفتارهای افراد وظیفه شناس بر اساس ترس نیست و بر اساس تمایلات ذاتی آنها به نظم و احتیاط است. ترس با اکثر ویژگیهای وظیفهشناسی مانند تمایل به فعالیت تنها پس از تفکر کامل نیست. بنابراین، تجربهی تاثیر مثبت توسط افراد شدیدا وظیفه شناسی کمتر از آن است که تحت تاثیر ترس از شادی قرار گرفته باشند.
بطور خلاصه، مطالعهی حاضر نشان میدهد که ارتباط میان ترس از شادی و تجربهی شادی نه تنها تحت تاثیر فرهنگ قرار میگیرد، بلکه تحت تاثیر معنیدار تفاوتهای شخصیتی نیز هست. از اینرو، مطالعه نیاز به گنجاندن شخصیت بعنوان یک فاکتور مهم در مدلسازی تجربی و نظریه سازی در مورد ترس از شادی را نشان میدهد. با اینحال، مطالعهی حاضر محدودیتهایی دارد که موجب هشدار دادن در مورد یافتهها میشود. یکی از محدودیتهای ما به معیار شخصیتی مورد استفاده مربوط است. هرچند معیار برای استفاده در محیطهایی توصیه شده که معیارهای طولانی در آنجا نامطلوب هستند (که در مورد مطالعهی حاضر نیز صدق میکند زیرا پاسخ دهندگان پرسشنامه را در طول ساعات کلاسی پر کردند)، اما مقیاس بعنوان جایگزین کافی شکل اصلی عمل نمیکند. این تحقیق از چند نظر محدود است، مانند احتمال قابلیت اطمینان پایین بعنوان نتیجهای از آیتمهای کمتر برای هر بعد. علاوه بر این، شرکت کنندگان تا حد زیادی بالغان جوانی هستند که تجارب آنها از تاثیرپذیری متمایز از جمعیت پیرتر است. بنابراین مطالعهی حاضر مطالعهای ابتدایی است و مطالعات قویتر و جامعتری برای تایید یافتهها و نمایش احتمالی راههای دیگر ارتباط شخصیت با ترس از شادی نیاز است.
[1] Hedonic happyness
[2] Eudaimonic