افراد مبتلابه اختلال شخصیت وابسته از نیاز به اتکا به دیگران رنج می‌برند. نیازهای عاطفی و فیزیکی آنها وابسته به افرادی است که بیش از سایرین به آنها نزدیک هستند.
اختلال شخصیت وابسته نیاز فراگیر و مفرط به مراقبت است که منجر به رفتارهای سلطه‌پذیر و چسبندگی و همچنین ترس از جدایی می‌شود. این الگوی رفتاری از اوایل بزرگ‌سالی شروع می‌شود و در زمینه‌های مختلف وجود دارد. رفتارهای سلطه‌پذیر و چسبندگی برای برانگیختن مراقبت طراحی‌شده‌اند و از این خودآگاهی ناشی می‌شوند که بدون کمک دیگران عملکرد مناسبی ندارند.
افراد مبتلابه اختلال شخصیت وابسته در تصمیم‌گیری‌های روزانه خود (مثلاً انتخاب نوع لباس) بدون توصیه و دریافت اطمینان خاطر از دیگران مشکل دارند. این افراد معمولاً منفعل هستند و به دیگران (معمولاً شخص دیگری) اجازه می‌دهند تا پیش‌قدم شود و مسئولیت بیشتر زمینه‌های اصلی زندگی آنها را بر عهده بگیرد. بزرگ‌سالان مبتلابه این اختلال معمولاً برای تصمیم‌گیری درخصوص محل زندگی، انتخاب نوع شغل خود و انتخاب دوست به پدر و مادر یا همسر خود متکی هستند. نوجوانان مبتلابه این اختلال ممکن است به پدر یا مادر خود اجازه تا در مورد انتخاب نوع لباس برای پوشیدن، انتخاب افرادی برای معاشرت، نحوه سپری کردن اوقات فراغت و انتخاب مدرسه یا دانشگاه جای آنها تصمیم بگیرند.
این افراد به دنبال حمایت و تأیید هستند و درنتیجه نمی‌توانند نظرات یا مخالفت خود را، به‌خصوص با کسانی که به آنها وابسته هستند، ابراز کنند. آنها از کار کردن به‌تنهایی به‌قدری احساس عجز می‌کنند که با چیزهایی که فکر می‌کنند اشتباه است موافقت می‌کنند و خطر از دست دادن کمک کسانی را که از آنها راهنمایی خواسته‌اند را به جان نمی‌خرند. افراد مبتلابه این اختلال برای شروع پروژه‌ها یا کار مستقل مشکل دارند.
آنها ممکن است برای به دست آوردن حمایت و مهرورزی دیگران دست به اقدامات افراطی بزنند، حتی داوطلب انجام کارهای ناخوشایندی شوند که مراقبت موردنیاز آنها را به همراه دارد. افراد مبتلابه اختلال شخصیت وابسته در زمان تنهایی احساس ناراحتی یا درماندگی می‌کنند زیرا شدیداً می‌ترسند که نتوانند از خودشان مراقبت کنند.
این اختلال انعطاف‌ناپذیر و ناسازگارانه است و می‌تواند باعث پریشانی و اختلال عملکرد فرد شود.
علائم
افراد مبتلابه این نوع اختلال به توانایی خود برای تصمیم‌گیری اطمینان ندارند و فکر می‌کنند دیگران از آنها تواناتر هستند. آنها ممکن است با گم‌شدن یا جدایی داغان شوند و حتی ممکن است برای ماندن در یک رابطه مورد سوءاستفاده قرار گیرند. این افراد ممکن است خود و توانایی‌های خود را کوچک بشمارند و اغلب خود را احمق فرض کنند. بر اساس DSM-5، سایر علائم و نشانه‌های اختلال شخصیت وابسته عبارت‌اند از:
نیاز فراگیر و مفرط به مراقبت که منجر به رفتارهای سلطه‌پذیر و چسبندگی و همچنین ترس از جدایی می‌شود که از اوایل بزرگ‌سالی شروع می‌شود و در زمینه‌های مختلف وجود دارد. داشتن پنج مورد از موارد زیر یا بیشتر بیانگر اختلال شخصیت وابسته است:
بدون توصیه دیگران و دریافت اطمینان خاطر از آنها نمی‌توانند تصمیمات روزمره خود را بگیرند.
نیازمند آن هستند که دیگران مسئولیت اکثر زمینه‌های زندگی آنها را بر عهده بگیرند.
در ابراز مخالفت با دیگران مشکل دارند زیرا می‌ترسند حمایت و تأیید آنها را از دست بدهند (توجه: شامل ترس واقعی از مجازات نمی‌شود).
در شروع پروژه و انجام مستقل کارها مشکل دارند (نه به دلیل عدم انگیزه یا انرژی بلکه به دلیل عدم اعتمادبه‌نفس به نظریات یا توانایی‌های خود).
برای به دست آوردن حمایت و مهرورزی دیگران دست به اقدامات افراطی می‌زنند، تا حدی که داوطلب انجام کارهای ناخوشایند می‌شوند.
در زمان تنهایی احساس ناراحتی یا درماندگی می‌کنند زیرا شدیداً می‌ترسند که نتوانند از خودشان مراقبت کنند.
وقتی رابطه‌ای تمام می‌شود، مصرانه به دنبال برقراری رابطه‌ای جدید هستند تا منبع مراقبت و حمایت برایشان باشد.
به‌طور غیرواقع‌بینانه‌ای می‌ترسند که مبادا در مراقبت از خود تنها گذاشته شوند.
فرد مبتلابه شخصیت وابسته چگونه به اتمام رابطه‌ها واکنش نشان می‌دهد؟
وقتی رابطهٔ نزدیکی خاتمه پیدا می‌کند (مثلاً جدایی از معشوق یا مرگ پرستار)، افراد مبتلابه اختلال شخصیت وابسته ممکن است به‌سرعت به دنبال ایجاد رابطهٔ جدیدی باشند تا از حمایت و مراقبت لازم برخوردار شوند. آنها به‌طور غیرواقع‌بینانه‌ای می‌ترسند که مبادا در مراقبت از خود تنها گذاشته شوند.
آیا شخصیت‌های وابسته عاشق افراد خودشیفته یا نمایشی هستند؟
شخصیت‌های خودشیفته، نمایشی، مرزی یا ضداجتماعی در اختلالات دسته B قرار می‌گیرند. این افراد دمدمی‌مزاج هستند. افراد مبتلابه شخصیت وابسته عاشق افراد مبتلابه اختلالات دسته B می‌شوند. شخص وابسته دقیقاً همان چیزی را به افراد مبتلابه اختلالات دسته B می‌دهد که بدان نیاز دارند یعنی تحسین و احترام. این نوعی رابطهٔ همزیستی می‌شود که در آن فرد مبتلابه اختلالات دسته B مسئول و تمام تصمیم‌گیری‌ها بر عهده وی است.
دلایل
دلیل اختلال شخصیت وابسته نامشخص است. این اختلال معمولاً در اوایل بزرگ‌سالی بروز می‌کند. افرادی که در کودکی یا نوجوانی خود به اختلال اضطراب جدایی یا بیماری فیزیکی مزمن مبتلا شده باشند، بیشتر مستعد ابتلا به این نوع اختلال هستند.
شیوع این اختلال در عامهٔ مردم کمتر از 1٪ برآورد شده است. تعداد زنان مبتلابه اختلال شخصیت وابسته بیشتر از مردان است.
آیا شخصیت وابسته جزء اختلالات گروه C است؟
بله، اختلال شخصیت وابسته از اختلالات دسته C محسوب می‌شود. سایر اختلالات دسته C عبارت‌اند از اجتنابی و وسواسی-جبری. افراد مبتلابه یکی از اختلالات دسته C اکثراً از افکار و رفتار ترس یا اضطراب رنج می‌برند.
درمان
افراد مبتلابه اختلال شخصیت وابسته باید برای درمان به روان‌پزشک مراجعه کنند. درمان رفتاری-شناختی بر موارد زیر متمرکز است: الگوهای تفکر ناسازگارانه، باورهایی که مبنای تفکر وابسته هستند و رفع علائم یا ویژگی‌هایی که مشخصه این اختلال هستند، مانند ناتوانی در تصمیم‌گیری‌های مهم زندگی یا ناتوانی در تقسیم قدرت در روابط. این اختلال اغلب نیاز به معالجه یا درمان طولانی‌مدت دارد.
ممکن است بیماری‌های زمینه‌ای دیگری نیز وجود داشته باشد؛ درنتیجه، مصرف دارو می‌تواند مفید باشد. داروهای ضدافسردگی، مسکن و آرام‌بخش‌ها اغلب برای بیماران مبتلابه اختلال شخصیت وابسته که از بیماری‌های هم‌زمان رنج می‌برند، تجویز می‌شوند.
ملاقات با خویشتن