اختلال شخصیت نمایشی با رفتارهای جلب‌توجه‌کننده، واکنش‌های هیجانی افراطی و اغواکننده شناخته می‌شود. افراد مبتلابه این اختلال معمولاً شرایط را اغراق‌آمیز نشان می‌دهند که ممکن است باعث اختلال روابط و منجر به افسردگی شود. این افراد بسیار تلقین‌پذیر هستند، به‌راحتی تحت تأثیر دیگران قرار می‌گیرند.
تعریف
شخصیت بیانگر الگوهای عمیق رفتاری و شیوه‌هایی است که افراد در آن خود و دنیایشان را درک می‌کنند، با هم ارتباط برقرار می‌کنند و به آنها فکر می‌کنند. ویژگی‌های شخصیتی ویژگی‌های بارز شخصیت هستند و لزوماً آسیب‌شناختی نیستند، اگرچه برخی از سبک‌های شخصیتی ممکن است باعث ایجاد مشکلات بین فردی شوند.
اختلالات شخصیتی بیانگر الگوهای سفت‌وسخت، انعطاف‌ناپذیر و ناسازگار تفکر و رفتار است که منجر به اختلال در عملکرد و یا پریشانی درونی قابل‌توجهی می‌شود. بیشتر اختلالات شخصیتی در نوجوانی یا اوایل بزرگ‌سالی شروع می‌شوند، در طول زمان پایدار هستند و منجر به آشفتگی یا اختلال درونی قابل‌توجهی می‌شوند.
افراد مبتلابه اختلال شخصیت نمایشی هیجان بیشازحد از خود نشان می‌دهند؛ تمایل به نگاه عاطفی به چیزها، و به دنبال جلب‌توجه هستند. افراد مبتلابه این اختلال وقتی در مرکز توجه نباشند احساس ناراحتی می‌کنند یا احساس می‌کنند که درک نشده‌اند. تلاش برای جلب‌توجه یا تأیید مداوم، خودنمایی و نمایشی بودن ازجمله رفتارهای معمول این افراد است. افراد مبتلابه اختلال شخصیت نمایشی ممکن است در شرایط نامناسب، ازجمله روابط اجتماعی، شغلی و حرفه‌ای به شیوه‌ای خودمحور یا از نظر جنسی اغواکننده عمل کنند که اصلاً مناسب زمینهٔ اجتماعی نیست. آنها ممکن است سرزنده و پرجنب‌وجوش باشند و از همان ابتدا آشنایان جدید را با اشتیاق، خوش‌رویی ظاهری یا عشوه‌گری مجذوب خود کنند. هرچند، آنها همچنین ممکن است دوستان و آشنایان خود را با هیجانات اغراق‌آمیز، مانند در آغوش گرفتن احساسی آشنایان معمولی، هق‌هق غیرقابل‌کنترل برای شکست‌های جزئی یا قشرق‌بازی شرمنده کنند.
افراد مبتلابه اختلال شخصیت نمایشی نقش «مجلس‌گرم‌کن» را بر عهده‌دارند. برخی دیگر از ویژگی‌های این افراد در ادامه ذکر شده است:
علایق و گفتگوهای آنها حول خودشان است.
برای جلب‌توجه دیگران از ظاهر خود استفاده می‌کنند.
تمایل دارند روابط را صمیمی‌تر از آنچه واقعاً هستند نشان دهند.
احساساتشان سطحی است و به‌سرعت تغییر می‌کند
سبک گفتاری‌شان بیشازحد امپرسیونیستی و فاقد جزئیات است.
آنها ممکن است در مشاغلی که نیازمند تخیل و خلاقیت هستند موفق باشند، اما احتمالاً در کارهایی که نیاز به تفکر منطقی یا تحلیلی دارند با مشکل مواجه خواهند شد.
داده‌های مطالعهٔ اپیدمیولوژی ملی 2002-2001 درخصوص مصرف الکل و پیامدهای آن نشان داد که شیوع اختلال شخصیت نمایشی 84/1 درصد است.
علائم
بر اساسDSM-5، برای اثبات تشخیص اختلال شخصیت نمایشی، 5 مورد یا بیشتر از علائم زیر باید محرز باشند:
خودمحوری، احساس ناراحتی در زمانی که کانون توجه قرار نمی‌گیرند
تلاش مدام برای کسب اطمینان یا تأیید دیگران
رفتار یا ظاهر اغواکننده نامناسب
تغییر سریع احساسات که از نظر دیگران سطحی است
توجه بیشازحد به ظاهر فیزیکی و استفاده از ظاهر فیزیکی برای جلب‌توجه دیگران
نظرات به‌راحتی تحت تأثیر افراد دیگر قرار می‌گیرند اما فاقد جزئیات هستند
جنب‌و‌جوش بیشازحد همراه با نمایش اغراق‌آمیز احساسات
تمایل به باور اینکه روابط صمیمانه‌تر از حد واقعی خود هستند
تلقین‌پذیری زیاد (به‌راحتی تحت تأثیر دیگران قرار می‌گیرند)
به‌علاوه، این علائم باید باعث پریشانی یا اختلال معناداری در افراد شوند.
آیا افراد نمایشی فاقد احساس هستند؟
ممکن است به نظر بیاید که افراد مبتلابه شخصیت نمایشی بی‌احساس هستند اما درواقع از خودآگاهی کم و هوش هیجانی پایین رنج می‌برند. آنها ممکن است در موقعیت‌هایی که مرکز توجه نیستند، به نظر بازیچه‌گر بیایند.
آیا افراد مبتلابه شخصیت‌های نمایشی بیشتر در معرض خودکشی قرار دارند؟
افراد دارای اختلال شخصیتی دسته B ممکن است بیشتر در معرض افکار خودکشی باشند. افراد مبتلابه اختلال شخصیت نمایشی و اختلالات خلقی نظیر افسردگی حتی بیشتر در معرض این افکار قرار دارند.
دلایل
دلیل ابتلا به اختلال شخصیت نمایشی مشخص نیست اما حوادث دوران کودکی و عوامل ژنتیکی می‌توانند در این امر دخیل باشند. اختلال شخصیت نمایشی (HPD) در زنان بیشتر از مردان بروز می‌کند؛ هرچند برخی کارشناسان معتقدند که این اختلال در زنان بیشتر قابل تشخیص است زیرا جلب‌توجه و اشتیاق جنسی از نظر اجتماعی برای زنان کمتر از مردان قابل‌پذیرش است.
افراد مبتلابه این اختلال معمولاً عملکرد بالایی دارند و می‌توانند در محیط‌های اجتماعی و شغلی موفق باشند.
زمانی که روابط عاشقانه‌شان به پایان می‌رسد، ممکن است به دنبال درمان افسردگی باشند. آنها اغلب نمی‌توانند موقعیت خود را به‌طور واقع‌بینانه ببینند؛ برعکس، تمایل به اغراق و بزرگ‌نمایی دارند. افراد مبتلابه این اختلال به‌جای اینکه مسئولیت شکست یا ناامیدی خود را بر عهده بگیرند، معمولاً دیگران را سرزنش می‌کنند. ازآنجاکه تمایل به سرزندگی و هیجان دارند، ممکن است خود را در موقعیت‌های پرخطر قرار دهند. رفتار آنها ممکن است منجر به خطر بیشتر ابتلا به افسردگی شود.
آیا اختلال شخصیت نمایشی به خودشیفتگی مربوط می‌شود؟
شخصیت خودشیفته و شخصیت نمایشی ممکن است گاهی اوقات باهم اشتباه گرفته شوند. این دو اختلال شخصیتی در گروه اختلالات شخصیتی دسته B قرار دارند. افراد متعلق به این گروه از الگوهای رفتاری و فکری غیرقابل‌پیش‌بینی یا نامنظم رنج می‌برند؛ آنها همچنین در نمایشی که بر روی خودشان متمرکز است غرق می‌شوند.
درمان
درمان پیشنهادی برای افراد مبتلابه اختلال شخصیت نمایشی استفاده از روان‌درمانی است. به‌عبارت‌دیگر، درمان برای افراد مبتلابه این اختلال اغلب چالش‌برانگیز است زیرا ممکن است در بیان علائم یا توانایی‌های عملکردی خود اغراق کنند. آنها همچنین ممکن است از نظر عاطفی نیازمند باشند و مرزهای رفتاری تعیین‌شده توسط درمانگر را به چالش بکشند. درمان باید به‌طورکلی حمایتی و متمرکز بر راه‌حل باشد.
ازآنجایی‌که افسردگی ممکن است به شکست روابط عشقی مربوط باشد، بیماران مبتلابه اختلال شخصیت نمایشی اغلب زمانی به دنبال درمان هستند که دچار علائم افسردگی شده باشند.
ملاقات با خوشتن